Het Rijke Roomse Leven
We worden dagelijks overspoeld met beelden, waaronder ontelbare symbolen. We besteden er echter weinig aandacht aan, kijken is iets anders dan zien! Sommige symbolen kun je echter moeilijk negeren, je kijkt er langer naar dan nodig en ze raken je tot diep in je ziel.
Neem het kruis, dat werkt op twee manieren op ons in: als een angstaanjagend beeld van pijn, verlies en leed, maar tegelijk geruststellend, een beeld van troost en hoop. Die combinatie maakt het kruis tot een van de krachtigste symbolen.
Noord-Brabant kende vroeger ‘richtwegen’, kaarsrechte zandpaden en karrensporen die de dorpen met elkaar verbonden. Die paden richtten zich op de kerktorens aan de horizon. Bakens in het landschap, Jacques Brel zong er al over in zijn Marieke: “entre les tours de Bruges et Gand”. Ook in spiritueel opzicht richtten de mensen zich destijds op de kerk. De voeten op de grond en de ogen naar boven, luidde het devies.
De spitse kerktorens, net als het kruis, kenmerk van het Christendom en het katholieke leven. De laatste glorietijd van het Katholicisme, het Rijke Roomse Leven, was van 1860 tot 1960, vandaag de dag een bijna vergeten eeuwigheid.
“ik hoef niet naar de hemel, ik ken daar toch niemand”
Een duwtje van God, dat konden wij Brabanders wel gebruiken volgens de kerk. Want: "de Brabander schuwt de aardse vreugde niet, maar hij ziet niet in, dat zij een beletsel zou zijn, om de hemelse te verwerven". Dus begon de kerk halverwege de negentiende eeuw een offensief om God en de heiligen naar de Brabander te brengen. Het resultaat was een kleurrijke volksdevotie: devotionalia in huis, bedevaarten, Heilig-Hart beelden, kruiskapellen, een optocht van heiligen tegen alle kwalen en onheil, processies, in korte tijd beheerste de kerk het leven èn de kalender.
Op 16 juni 1937 werd de pont van Katwijk ingezegend door pastoor Hoefnagels.
“Alles is verboden. Behalve wat mag. En dat is verplicht”, Fons Jansen.
Een palmtakje als symbool van de overwinning op de duivel en het kwaad, de Blasius-zegen tegen keelziektes, wijwater om onweer te bestrijden, 's avonds een tientje bidden, een rijke liturgie, je moeder op weg naar de kerk met in haar handtas een zakdoek met 'onjeklonje' en kleingeld voor in de schaal van Nelleke cent, opletten dat je de hostie niet aanraakte met de tanden (op onze Heer bijten was pas echt zonde) en de alom aanwezige pastoor; geestelijk adviseur van èlke vereniging, alsmaar prekend over de hel (nooit over de Hemel), oproepend tot de biecht, waar je te horen kreeg dat drie weesgegroetjes en één onze vader echt niet genoeg was voor je zonden, en altijd toevallig passerend als er een varken geslacht werd (het beste ging dan naar de pastorie). Die oude geloofspraktijk, wie het meegemaakt heeft krijgt ongetwijfeld weer een weeïg gevoel in de buik.
meiden op stap....kapelaan erbij!
Fons Jansen “Noem de mis een festival van oude religie en het zit weer stampvol”.
Tegenwoordig is het geloof van de individuele mens niet meer zichtbaar. Van af halverwege de vorige eeuw begon de mystiek zich te verplaatsen, via een alternatief circuit naar uiteindelijk de wetenschap. De spiritualiteit lijkt niet te verdwijnen. Of zoals Godfried Bomans ooit zei: “God is niet dood, God is verhuisd”.
Het aantal religieuzen stijgt (wereldwijd) weer. Een traditie met onverwachte veerkracht. Het zit blijkbaar diep, heel diep.
In een aantal vensters gaan we op zoek naar sporen van het religieus erfgoed in het Land van Cuijk. Niet alleen interessant voor kerkgangers, ook voor de Katholieken die de kerk hebben verlaten, of eigenlijk voor iedereen, gelovigen en ongelovigen!
De geur van wierook en net gedoofde kaarsen (meerdere subvensters).
De Calvarie kapel & God's huis aan de Maas
In augustus 1936 was het de 50 ste keer dat er vanuit de gemeente Haps een processie plaatsvond naar Katwijk.
Om dit leven ‘onder de kerktoren’ een plaats te kunnen geven, moet men eerst en vooral proberen te begrijpen wat er gebeurd is. ‘Begrijpen’ betekent niet hetzelfde als ‘begrip opbrengen voor’ of rechtvaardigen. Begrijpen houdt geen oordeel in, iets wat vandaag de dag nogal snel gebeurt.