Mariaverering

“Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met U”. Een essentieel onderdeel van het rozenkransgebed is het weesgegroetje. Zelfs bekend bij de protestanten, die het gedweep met Maria wel beschouwen als een vorm van afgodendienst. Maar het gaat om een verering, alleen God (op z’n brabants ‘den Dieje hierboven’) wordt aanbeden.

Maria, Museum Katharinenhof Kranenburg, devotionalien sammlung

Christenen richten zich in hun gebed tot God de Vader, zijn Zoon Jezus en tot de heilige Geest (de heilige Drie-eenheid). Voor katholieke christenen is het ook mogelijk de voorspraak van heiligen en vooral van Maria, de moeder van Jezus, in te roepen. Dicht bij God zijnde kunnen zij een goed woordje voor je doen.

Feesten, processies, altaren en kerken werden aan heiligen opgedragen. Zoals gebruikelijk in de katholieke kerk werden de heiligen afgebeeld. In het dagelijkse leven richtte men de gebeden, via de beelden van heiligen, tot God.

Van Maria bestaan ontelbare afbeeldingen, zij laat zelfs popsterren ver achter zich. Zij is een cultureel fenomeen; Maria als mondiaal symbool voor liefde, vrouw-zijn, gezin, angst, verdriet, troost en bescherming.

Museum het Catharijneconvent heeft er zelfs een tentoonstelling aan gewijd, ‘Maria’ (intussen verlopen), met een begeleidend boekje ‘Geen dag zonder Maria’.

Kapellen

Na de Eerste Wereldoorlog nam de bouw van met name Mariakapelletjes een hoge vlucht. Mede onder invloed van de gebeurtenissen die in Lourdes hadden plaatsgevonden, nam de Mariaverering in ons land sterk toe. Een bijzondere stimulans voor de bouw van Mariakapelletjes gaf het Brabants Studenten Gilde. Het was traditie dat het gilde elk jaar tijdens het zomerkamp in een Brabants dorp een Mariakapel bouwde. Tussen 1933 en 1959 bouwden de studenten drieëntwintig kapellen. Een daarvan staat aan de weg van Beers naar Haps, de Heuf 27, van architekt J. Bedaux.

Dan hebben we nog in Cuijk: een Calvariekapel, van Pierre Cuypers, aan de Maasdijk (achter het FAD gebouw), een Maria Dankkapel op het Mariaplein aan de St. Annastraat en een Mariakapel aan de Overhage. Verder Mariakapellen in Linden en St. Agatha en nog een Calvariekapel (van Casper Franssen) op begraafplaats Kerkeveld in Beers.

Kaarsje opsteken

Kaarsenkapel Kevelaer

Een kaarsje opsteken, om in gedachten te zijn bij iemand die dat nodig heeft of om te herinneren. Zelfs niet-gelovigen doen het weleens, al zullen ze het niet snel hardop bekennen. In moeilijke momenten zoeken mensen nu eenmaal steun, vooral bij Moeder Maria. Een eeuwenoude traditie. Nog steeds branden dagelijks honderden kaarsen in kapellen, op grafstenen en thuis.

Wegkruisen

Wegkruis Oeffelt

Er zijn veel redenen om een wegkruis (onsterfelijk gemaakt in Felix Timmermans’ verhaal ‘Onze Lieve Heer en de koei’) op te richten. Afhankelijk van het motief voor plaatsing: een devotiekruis – een plek om te bidden, een geloftekruis – vanwege een verhoord gebed, een hagelkruis – afweren onweer en hagel of als memoriekruis – op de plek waar iemand verongelukt is. Veel wegkruisen zijn van hout, soms van gietijzer, al dan niet met het beeld van Christus.